tr:Havariler: Difference between revisions

From EvaWiki
Jump to navigation Jump to search
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 124: Line 124:
Ayrıca Bakınız: '''[[tr:S² Motoru|S² Motoru]]''' ve '''[[tr:Yaşam Meyvesi|Yaşam Meyvesi]]'''
Ayrıca Bakınız: '''[[tr:S² Motoru|S² Motoru]]''' ve '''[[tr:Yaşam Meyvesi|Yaşam Meyvesi]]'''


==Rebuildler’de Havariler (Yeni Tiyatro Sürümü)==
==Rebuildler’de Havariler (Yeni Sinema Sürümü)==


Rebuild veya Yeni Tiyatro Sürümü’nde havariler, Evangelion 1.0'da incelikli bir şekilde başlayarak ve Evangelion 2.0'da bazı havarilerin orijinal benzerlerine sahip olmadığı noktaya kadar çok daha açık bir şekilde ilerleyerek orijinal kardeşlerinden farklılaşmaya başlar. Dahası, Rebuild'in On Birinci Havari’sinin kimliği tam bir muammadır.
Rebuild veya Yeni Tiyatro Sürümü’nde havariler, Evangelion 1.0'da incelikli bir şekilde başlayarak ve Evangelion 2.0'da bazı havarilerin orijinal benzerlerine sahip olmadığı noktaya kadar çok daha açık bir şekilde ilerleyerek orijinal kardeşlerinden farklılaşmaya başlar. Dahası, Rebuild'in On Birinci Havari’sinin kimliği tam bir muammadır.
Line 242: Line 242:
| [[Image:Ep16_leliel_through_binoculars.jpg|175px]]
| [[Image:Ep16_leliel_through_binoculars.jpg|175px]]
| [[tr:Leliel|Leliel]]
| [[tr:Leliel|Leliel]]
| Daha yüksek boyutlarda var olan kara delik benzeri gölge gövdeli havari.
| Daha büyük boyutlarda var olan kara delik benzeri gölge gövdeli havari.
| On İkinci
| On İkinci
| -
| -

Latest revision as of 08:14, 2 September 2021

"Havarinin yüzü"

Havari (izlediğiniz sitedeki çeviri "Melek" şeklinde de olabilir, ben "Havari" olarak ele almaya devam edeceğim) (使徒, shito), Evangelion mitolojisinde bağlama göre çeşitli anlamları olan belirsiz bir terimdir.

Kullanımı

Animede ve başka yerlerde en yaygın olarak kullanıldığı gibi, "Havari" kelimesi, NERV'ün hikâye boyunca sistematik olarak yok etmesi gereken Adam'ın on beş çocuğundan herhangi birine atıfta bulunur. "İlk Havari" olarak adlandırılan Adam'ın kendisi, havarilerden toplu olarak bahsedilirken zaman zaman yavrularına dahil edilir, hep birlikte anılırlar.[1]

Bununla birlikte, SEELE'nin belirlenmiş "Havariler" listesi tam olarak düşünüldüğünde, Yaşam Tohumları (1. Adam, 2. Lilith[2][3]) Adam'ın doğal soyu (3’ten 16’ya kadarki havariler), Adam'ın ruhunun insan şeklindeki kabı (17. Kaworu Nagisa) ve insanların kendisi (18. Lilin) kadar farklı varlıkları içerir.

Yoğun bir şekilde güçlendirilmiş "havari" kavramı (insan yaşamına zıt tanrı benzeri varlıklar) ile daha kapsayıcı versiyon arasındaki bu çatışma, bir havarinin gerçekte ne olması gerektiği sorusunu haklı olarak gündeme getirmektedir. Evangelion, insanlıkla ilgili terimlerle (hito, ningen ve jinrui) benzer bir kelime oyunu oynuyor.

Analiz

Bir olasılık, "havari"nin aslında, kökeni nihayetinde İlk Ataların Irkına kadar izlenebilir olan tüm varlıklara atıfta bulunmasıdır. NGE'nin prototip insanları olan bu tür, İlk Ataların Irkının ruhlarının yeniden bedenleneceği uzak dünyalarda yeni yaşam formlarını yaymak için Yaşam Tohumları'nı üretti.[4] Ayrıca hem "melek" hem de "havari"nin (Meleğin Japonca karşılığı olan shito'nun gerçek anlamı havaridir) doğal olarak "haberci" anlamına geldiğini düşünün. Ayrıca, İlk Ataların Irkı’nın, Adam'ın çocukları ve Lilin tarafından tanrı olarak kabul edildiği belirtiliyor.[5] (İlgili bir kayda göre, Rei şöyle der: "İnsan nedir? Tanrı'nın yarattığı bir şey mi? İnsan insanın yarattığı bir şey midir?”)[6] O halde hem Yaşam Tohumları hem de onların soyundan bahsettiğimizi bildiğimiz "Havariler", "Tanrı (ları)nın" "habercileri" olarak düşünülebilir. Yayılacak "mesaj" insanlığın kendisidir.

Çevirinin Durumu

"Bir şeylerle ilgilenmek... Bir şeylerle ilgilenmek gerçekten harika. Bu süreçte çok şey görebilir ve öğrenebilirsin."
Lütfen bu makaleyi veya bölümü genişleterek geliştirmeye yardımcı olun.
Lütfen bu konuyu tartışın, veya sayfayı düzenlemeye başlayın..


NGE'deki karakterler aslında Meleklere "havari" anlamına gelen "shito" adını verirken, normalde batıdaki Melek kavramı için kullanılan Japonca kelime "tenshi"dir. Ancak bu, NGE'nin ABD distribütörleri açısından bir çeviri hatası değildir. "Melek" tanımı, animenin açılışında ve gösterinin kendisinde çeşitli zamanlarda açıkça görülüyor ve "Melek" kelimesi, gösterinin Japon yaratıcılarının isteği üzerine gösterinin İngilizce versiyonunda aynı tutuldu.

Animenin prodüksiyonunun bir noktasında, "Apostolo" terimi "Angel" yerine "shito"nun karşılığı olarak kullanılacaktı.

Adam'ın Çocukları

Adam’ın çocukları kelimesi (ア ダ ム の 子 供 達, Adamu no kodomotachi)[7], Yaşam Tohumu Adam'dan ortaya çıkmış havarilere atıfta bulunur.

Neon Genesis Evangelion televizyon animesinde Adam'ın çocukları, Üçüncü ile On Yedinci Havarileri (mangada: Üçüncü ile On İkinci) kapsar. İlk on üç, Adam’ın doğal neslidir (bu makale onların üzerine olacaktır). Adam’ın son çocuğu Tabris, Lilin genlerinin Adam’a kaynaştığı bir deneyin sonucudur.

Adam'ın çocukları, Üçüncü Havari Sachiel'den başlayarak İkinci Patlama’dan on beş yıl sonra Tokyo-3 civarında görünmeye başladı. Havarilerin niyetinin Üçüncü Patlama’ya neden olmak ve Lilith'in çocuklarından (insanlar) Dünya'yı geri almak olduğu varsayılmaktadır. Evangelionların görevi, hem Gendo Ikari'nin hem de SEELE'nin planlarına uygun olarak Adam'ın çocuklarını yenerek insanlığı korumaktır.

Doğaları

"Halka sunulan hikaye sadece bir örtbastı."
Makalenin tarafsızlığı ve doğruluğu tartışmalıdır. Tarafsız bilgi sunmak için temizlenmelidir.
Lütfen bu konuyu tartışın, veya sayfayı düzenlemeye başlayın. .


Bireysel “Havariler”e (Üçüncü, Dördüncü, ve benzeri) ayrılmış olmalarına rağmen, Adam’ın çocukları esasen tek bir insan ırkını içerir; bir tema üzerine olası bir varyasyondur. (Lilin başkadır.) "İnsan formunu bir kenara atan insanlar" olarak tanımlanıyorlar. Buna göre, insansı varlıklar olarak hayata başlıyor gibi görünüyorlar, embriyolojik olarak belki de Adam veya Eva'nın yapacağı gibi gelişiyorlar. Sandalphon, animede bir krizalitle karşılaştırıldığında yumurtayı andıran dikdörtgen nesnelerin içinde gelişiyor. Belirsiz bir noktaya geldikten sonra, Havari insan formunu "reddeder".[8] Yumurtadan çıkmadan hemen önce (yine Sandalphon'un emsaline göre), havari kendiliğinden bir başkalaşım geçirerek "yetişkin formuna" geçer, ardından "krizalitinden" çıkar.[9]

Formun nasıl seçildiği ve yapısının nasıl belirlendiği bilinmemektedir. AT Alanının, Havari metamorfozlarında bir rol oynadığı görülmektedir. Animenin başka yerlerinde AT Alanının rolü hakkında söylenenlerle birlikte ele alındığında, bu, belki de her havarinin formunun kendi imajının somut bir tezahürü olduğu anlamına gelir. Yani, Lilin'in az çok ortak bir forma kısıtlandığı ve bireyselliklerini daha incelikli şekillerde ifade etmesi gereken yerlerde, Adam’ın çocukları, kendilerini hayal ettikleri her şey olabilirler.

Shamshel'in genetik modelinin, insanlarınkine % 99,89 benzerliğe sahip olduğu bilinmektedir. Shamshel'in kardeşleri hakkında herhangi bir yorum yapılmasa da, bu benzerliğin evrensel olarak gruba uygulandığı çıkarılabilir. Sadamoto'nun mangasında, aynı yüzde Eva'ya da uygulanıyor ve -en azından Sadamoto'nun görüşüne göre- aynı genetik kökenler Adam’a ulaşıyor olacaktı. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, metamorfozun havarilerin biyolojik planları üzerinde belirgin bir etkisinin olmadığı ve bunun daha metafiziksel bir seviyede işlemesi gerektiğini göstermesidir.

Kökenleri

Adam'ın yavrularını nasıl ürettiği bilinmiyor. Açıklamalar, "İkinci Patlama’da havaya uçurulan Adam'ın parçaları çeşitli havarilere dönüştü"den "Adam, havarilerin yumurtalarını milyarlarca yıl önce bıraktı, ancak İkinci Patlama’nın patlamasıyla dağıldığı güne kadar onlara ruh vermedi” şeklinde teoriler vardır. Önerilen teorilerin çeşitli artıları ve eksileri vardır.

Havariler, 13 Eylül 2001'den önce herhangi bir biçimde var olmuş olsun ya da sadece o gün ortaya çıkmış olsun, Adam'ın İkinci Patlama esnasında Guf Kapılarını açması tesadüf gibi görünmüyor (ruhların salıverildiğini ima ediyor) ve çocukları on beş yıl sonra "ortaya çıkmaya" başladı.

Ayrıca bakınız: Havarilerin Kökenleri.

Amaçları ve Psikolojileri

Animede havarilerin niyetlerine ilişkin ipuçları çeşitli ve belirsizdir. Kaji 19. bölümde havarilerin Adam ile temas kurmaya çalıştıklarını ve bunun tüm insanlığı yok edecek bir Üçüncü Patlama getireceğini belirtir ve bazı havarilerin davranışlarının bu ifadeyle tutarlı olduğunu görmekteyiz. Ancak bu, "Havariler Adam oraya gelmeden önce neden NERV Karargahına saldırıyorlardı?" sorusunu gündeme getiriyor. NGE2 oyunu tarafından sağlanan Gizli Bilgiler bu soruyu ele alır:

"Bazıları Lilith'e erişmeye ve tüm yaşamı sıfırlamaya çalışıyordu, bazılarının akıllarında hiçbir şey yoktu ve bazıları ataları Adam'ı kurtarmaya çalışıyordu."

Lilith'in de bir hedef olduğunun açığa çıkması, erken dönemlerde NERV'e yapılan saldırıları açıklıyor ve bu bariz çelişkinin en çok kabul gören açıklaması haline geldi.

Gizli Bilgilerin yayınlanmasından önce, en yaygın kabul gören teori, Kaworu'nun 24. bölümde göründüğü gibi Lilith'i Adam'la karıştırmalarıydı. Ayrıca Kaji'nin bilgilerinin yanlış olduğu ve havarilerin asla Adam'ın peşinde olmadığı da teoriler arasındaydı.

Adam'ın çocukları genellikle iletişim kuramazlar ve aldıkları biçimler anlamsız olma eğilimindedir, bunun sonucunda onların düşüncelerine dair çok az fikir sahibiyiz. Bununla birlikte bazı bilgiler, Eva pilotlarını iletişim araçları olarak kullanan Leliel, Arael ve Armisael tarafından sağlanmaktadır. Havarilerden bazıları, Sachiel ve Zeruel gibi davranışlarıyla da psikolojileri hakkında bilgi sağlar.

Ayrıca Bakınız: Havari Psikolojisi.

Ortak Özellikleri

Bir resim bin kelimeye bedeldir derler...
Bu makale, içinde tartışılan bazı öğeleri göstermek ve çorak, sıkıcı bir metin arazisi olmasını önlemek için (daha fazla) görsele ihtiyaç duyuyor.
Lütfen bu konuyu tartışın, veya sayfayı düzenlemeye başlayın..


Adam’ın çocuklarının her birinin kendine özgü bir formu olsa da, grup içinde ortak olan veya yaygın olan birçok özellik vardır. (Bunlardan bazıları, Tohumlar ve Evalar gibi diğer sözde "Havari" yaşam formlarında da bulunabilir.)

AT Alanı

Adam’ın tüm çocuklarının ruhları ve dolayısıyla AT Alanları vardır. AT Alanları, LCL tabanlı yaşam formlarından çok daha güçlüdür ve onlara çeşitli paranormal, özellikle psikokinetik yetenekler kazandırır. Yaygın özellikleri arasında engeller ("kuvvet alanları"), havaya yükselme ve metamorfoz bulunur.

Ayrıca Bakınız: AT Alanı.

Kan

Sachiel, Ramiel, Leliel, Bardiel, Zeruel, Arael ve Armisael de dahil olmak üzere Adam’ın çocuklarının çoğunda kan görülüyor (ve bolca kan akıttıkları). Mavi olan Sachiel dışında hayati sıvıları her durumda kırmızıdır (normlara uymak için Rebuild’de değiştirilmiş olsa da). Bu kadar çeşitli ve tuhaf şekillerde tezahür eden havarilerin neden ve nasıl olduğu belirsizdir, hâlâ dolaşım sistemlerine ve kana sahiptirler. Bir düzeyde, özünde insan doğalarının içgüdüsel bir hatırlatıcısı olarak düşünülebilir.

Rebuildlerde havariler, çekirdekleri yok edildiğinde kana benzeyen kırmızı bir sıvıya dönüşür ve bu, AT Alanlarının çökmesine atfedilir.[10] Bu kırmızı sıvı bir tür LCL gibi görünüyor.

Ayrıca Bakınız: Görüntünün Çökmesi.

Kan Tipi

Çoğu havari "Kan Grubu Mavi" olarak kaydedilir. "Turuncu" bazı nadir durumlarda görülür (Leliel'in küresel gölgesi ve Bardiel'in sahip olduğu Eva-03; Armisael ilk göründüğünde turuncu ve mavi değişip durur). Ancak "Kan Grubu"nun gerçekte neyi kastettiği belirsizdir.

Ayrıca Bakınız: Kan Tipi

Çekirdek

Çekirdek, ruhu ve S² Motorunu içeren küresel kırmızı bir organdır. Bu, Adam’ın çocuklarının neredeyse tamamında ve Adam’ın kendisinde gözlemlenir.

Ayrıca Bakınız: Çekirdek.

Enerji Projeksiyonu

Birkaç havari, patlamaları tetiklemek veya odaklanmış enerji ışınları/enerji tabanlı mermiler üretmek için enerjiden yararlanma yeteneği gösterir. Gözlere sahip olan havariler -Sachiel, Israfel ve Zeruel- onları enerji yansıtma sürecine dahil ederler, ancak bunun nasıl çalıştığı tam olarak net değildir. (Yani, gözler gerçekten enerjiyi yayıyor veya sadece bir tür "odak noktası" olarak hareket ediyor olabilirler.)

Hem Sachiel hem de Zeruel, çapraz şekilli patlamaları yansıtabilir. Eva-01 ve Eva-02'nin aynı beceriye sahip olduğu görülüyor, bu da belki de "aynı aileden geldiğini" ima etmektedir.

Halo

Rebuildler’de neredeyse tüm havariler, tipik olarak kaldırma güçlerini kullanırken, bir noktada bir haleye sahip gösterilirler.

Ayrıca Bakınız: Halo

Rejenerasyon

Çoğu havari, büyük miktarda fiziksel hasara dayanabilir. Bir havari çekirdeği ve S² Motoru sağlam olduğu sürece, yeterli zaman verildiğinde teorik olarak hasarlı dokuyu yenileyebilir.

S² Motoru/Yaşam Meyvesi

Adam’ın tüm çocuklarında mevcuttur. Teorik olarak sınırsız güdü enerjilerinin kaynağıdır. İsmine rağmen, S² Motoru doğası gereği organik görünmektedir.

Ayrıca Bakınız: S² Motoru ve Yaşam Meyvesi

Rebuildler’de Havariler (Yeni Sinema Sürümü)

Rebuild veya Yeni Tiyatro Sürümü’nde havariler, Evangelion 1.0'da incelikli bir şekilde başlayarak ve Evangelion 2.0'da bazı havarilerin orijinal benzerlerine sahip olmadığı noktaya kadar çok daha açık bir şekilde ilerleyerek orijinal kardeşlerinden farklılaşmaya başlar. Dahası, Rebuild'in On Birinci Havari’sinin kimliği tam bir muammadır.

Lilith ve Kaworu Nagisa haricinde, Rebuildler’de havarilerden hiçbirinin, yalnızca sıradakileriyle bilinen adlara (Dördüncü, Beşinci ve benzeri) sahip olmadığına dikkat edin. Onlara NGE eşdeğerlerinin veya en yakın eşdeğerlerinin adlarıyla atıfta bulunmak, iletişim kolaylığı için kullanılan fandom içinde bir kullanımdır ve benzer şekilde aşağıdaki listeye karşılık gelen NGE havarileri ile dahil edilirler, ancak isimlerin eksikliği ve görsel görünüm ve yeteneklerdeki artan farklılıklar, havarilerin aslında NGE tasarımlarının yeniden tasarlanmış versiyonları olmadıklarını göstermekte ancak tamamen farklı varlıklar olma olasılığını ortaya koysa da, bunlar aynı şekilde aşağıdaki listeye karşılık gelen NGE havarileri ile dahil edilmiştir.

Havarilerin Listesi

Bu, üç ana Evangelion sürekliliğine göre numaralandırılmış tüm havarilerin bir listesidir.

SEELE'nin havari isimlerini ve sıralarını Gizli Ölü Deniz Parşömenlerinden aldığı düşünülmektedir. Evangelionlar (Tohumların kopyaları) ve Rei Ayanami (Lilith'in "Tabris'e" cevabı") gibi varlıkların neden dahil edilmediği açık değildir, çünkü daha kapsamlı "havari" tanımı altında gerekli tüm niteliklere sahip gibi görüneceklerdir. Bunun sebebi, bir şekilde, İnsanlığı Tamamlama Projesini gerçekleştirmek için SEELE'nin izlediği senaryoyu içerebilir.

Yukarıda belirtildiği gibi, Rebuild (NTE) havarileri, yeni süreklilikteki isimleri doğrulanmamış olsa da, en yakın NGE varlıklarının yanında listelenir.

Küçük Görsel İsim Açıklama Sırası
NGE Manga Rebuild (NTE) Karşılığı
Adam Dünyadaki ilk insan . Tüm "Havarisel" havarilerin atasıdır. Birinci Birinci ?
Lilith İnsanlığın (Lilin) ve dünyadaki daha birçok organizmanın atası. İkinci İkinci İkinci
Üçüncü Havari Sachiel'in saldırısından önce donmuş toprakta keşfedildi. Evangelion 2.0'de Bethany Üssü'nde Evangelion Ünite-05 ile savaştı. - - Üçüncü
Sachiel Animede görülen ilk havaridir. Amfibi insansı bir havaridir. Üçüncü Üçüncü Dördüncü Havari
Shamshel Ölümcül "ışık kırbaçlarıyla" eklembacaklı benzeri bir havari. Dördüncü Dördüncü Beşinci Havari
Ramiel Ölümcül parçacık ışını ve oldukça dayanıklı AT Alanı ile son derece güçlü oktahedral havari. Beşinci Beşinci Altıncı Havari
Gaghiel Denizsel havari, bir uçak gemisi boyutundadır. Altıncı Altıncı -
Yedinci Havari İnanılmaz derecede uzun, saat benzeri bir havari. - - Yedinci
Israfel Tekil ve "ikiz" formlar arasında geçiş yapabilen bir havari. Yedinci Yedinci -
Sandalphon Volkanda henüz embriyonik aşamadayken hızla olgunlaştı. Aşırı sıcaklık ve basınca dayanabilir. Kambriyen avcısı Anomalocaris'e benzer. Sekizinci - -
Matarael Karın gözünden asit salgılayan dört ayaklı örümcek benzeri havari. Dokuzuncu - -
Sahaquiel Alçak dünya yörüngesinden şehre düşerek Tokyo-3'ü yok edilme tehlikesi ile karşı karşıya bırakan canavarımsı havari. Onuncu Numaralandırılmamış[11] Sekizinci Havari
Ireul NERV Karargahının derinliklerinde görülen mikroskobik havari. Bilgisayar sistemine girme yeteneğine sahip. On Birinci - -
Leliel Daha büyük boyutlarda var olan kara delik benzeri gölge gövdeli havari. On İkinci - -
Bardiel Slime mantarına benzer fiziksel bir yapıya sahiptir. Evangelion Ünite-03'ü parazitleştirir ve kontrolünü ele geçirir. On Üçüncü Sekizinci Dokuzuncu Havari
Zeruel Güçlü AT Alanına sahip son derece ölümcül havari ve yıkım gücünün sınırı yoktur. Acımasız bir kader onu beklemekte. On Dördüncü Dokuzuncu Onuncu Havari
Arael Zihinleri bir ışık demeti ile işgal edebilen, Dünya'nın yörüngesinde bulunan, altı kanatlı kuş benzeri havari. On Beşinci Onuncu -
Armisael İlk önce parıldayan bir çift sarmal olarak görülür. Bir Eva ile form değiştirip kaynaşabilir. On Altıncı On Birinci -
On İkinci Havari Armisael'i anımsatan polimorf bir havari. Gizemli koşullar altında Evangelion Mark.06'da on dört yıl boyunca mahsur kaldı. Nihayetinde Evangelion 13 tarafından özümsenmiştir. - - On İkinci
Tabris Görünüşü on beş yaşında bir erkek insan şeklindedir. Adam'ın ruhunun kabıdır. On Yedinci On İkinci On Üçüncü/önceden Birinci
Lilin İnsanlar, onları düşünme eğiliminde olduğumuz şekli ile. On Sekizinci On Üçüncü ?

Rebuildler’de Havariler

"Bir şeylerle ilgilenmek... Bir şeylerle ilgilenmek gerçekten harika. Bu süreçte çok şey görebilir ve öğrenebilirsin."
Lütfen bu makaleyi veya bölümü genişleterek geliştirmeye yardımcı olun.
Lütfen bu konuyu tartışın, veya sayfayı düzenlemeye başlayın..

Rebuild’de Üçüncü ila On Üçüncü Havariler anlatı açısından Adam'ın çocuklarına eşdeğerdir. Ancak, kökenleri henüz açıklanmadı. Rebuild'de "Adam" adlı hiçbir varlığın var olduğu bilinmiyor, sadece dört "Adamlar" var. Havarilerin kökenlerinin bir şekilde İkinci Patlama’ya bağlı olması muhtemeldir, ancak ayrıntılar tam olarak bilinmemektedir.

Referanslar

  1. 12. bölümde:
    • Misato: "Havarileri yok etmek benim görevim."
      Ritsuko: "Görevin mi? Güldürme beni. Bu senin iyiliğin için değil mi? Havarilerden intikam almaya çalışıyorsun!”
    • Misato: "Benim için net olan tek şey, İkinci Patlama’ya neden olan Havarileri yok etmek istememdi. Bunu yapmak için NERV'e katıldım."
  2. Lilith'in İkinci Havari olarak atanması hiçbir zaman animede sunulmaz, ancak hiçbir İkinci Havarinin isimlendirilmemesi ve Lilith'e asla bir sıra atanmaması nedeniyle makul bir şekilde bu çıkarım yapılabilir. İkinci Havari statüsü, çeşitli ek kanonnik kaynaklarda açıkça belirtilmiştir (Bandai'nin koleksiyon kart oyunu, Gizli Bilgiler ve Evangelion Chronicle dahil). Ayrıca Rebuild kanonunda da belirtilmiştir:
    Evangelion 1.0’da Misato (Merkezi Dogma'daki devi Shinji'yi gösteriyor):
    "Bu gezegene hayat getiren ve onu yok eden (kişi). İkinci Havari, Lilith."
  3. 26’. bölümde Misato: "Shinji-kun, biz insanlar Lilith denen havariden doğduk. O da tıpkı Adam gibi bir yaşam kaynağıdır. Biz On Sekizinci Havariyiz."
  4. Neon Genesis Evangelion 2 oyunun Diğer Sonlar’ından Kaworu'nun Senaryosu: İyi Son’dan alınmıştır.
  5. Neon Genesis Evangelion 2. Gizli Bilgiler. İlk Ataların Irkı.
  6. Neon Genesis Evangelion. 14. Bölüm. Platinum altyazılardan.
  7. Kolektif gruplamanın benzersiz bir kanonnik adı yoktur, ancak "Adam'ın çocukları" ifadesi Misato tarafından 25’. bölümün ön taslağında kullanılmıştı.
  8. 10. bölümde, Ritsuko, Sandalphon'un beklenenden daha erken çıktığını ve “norm”un bilinmediğini söylüyor.
  9. Kullanılan terimler bir böcek benzetmesi yaparken, Havarilerin bir noktada serbest hareket eden bir "pupa" aşamasına sahip olduklarına ve daha sonra kendilerini koza yaptıklarına dair kanonnik bir kanıt yoktur. Daha ziyade, "krizalit", içerdiği varlık ortaya çıkmadan önce şiddetli bir başkalaşım geçirdiği yönünde geçerli görünüyor.
  10. Evangelion 1.0: You Are (Not) Alone:
    • (Dördüncü Havarinin kendi kendini yok etmesinin bıraktığı "kan" kraterini gözlemlerken)
    • Ritsuko: "Havarinin AT Alanının çökmesi tahmin ettiğimizden daha yıkıcı oldu."
    • Ibuki: "Bu kan, cehennemden bir göl gibi... Bana İkinci Patlama’yı hatırlatıyor."
  11. Sadamoto, arada Sahaquiel olmasına rağmen Yedinci Havari’den (Israfel) Sekizinci Havari’ye (Bardiel) atladı, bu yüzden Sahaquiel numarasızdır.



Havariler
Havariler (Genel)
Birinci ve İkinci Havari (Yaşam Tohumları): Adam | Lilith
3'ten 17'ye Kadar Havariler (Adam'ın Çocukları):
Sachiel | Shamshel | Ramiel | Gaghiel | Israfel | Sandalphon | Matarael | Sahaquiel
Ireul | Leliel | Bardiel | Zeruel | Arael | Armisael | Tabris
On Sekizinci Havari: Lilin
Rebuild of Evangelion: ?Adamlar? | Lilith | Üçüncü Havari | Dördüncü Havari | Beşinci Havari | Altıncı Havari | Yedinci Havari | Sekizinci Havari | Dokuzuncu Havari | Onuncu Havari | On Birinci Havari | On İkinci Havari | 1./13. Havari
Diğer: Ekstrakanonik Havariler